اطلس پستانداران غرب کشور (لرستان)- بخش اول

صدای برخی از پستانداران در دسترس نبود، که بارگذاری نموده شود.

فایل اصلی اطلس پستانداران ایران در انتهای صفحه است، لطفا به دقت به انتهای برگه توجه نمائید.

در علفزارها و بوته زارهای حاشیه جنگل ها، مناطق استپی، مناطق نیمه بیابانی و علفزارهای خشك و نیز زمین های كشاورزی و باغ های میوه زندگی می کند. زیستگاه های استپی را ترجیح می دهد و تا ارتفاع 2500 متر از سطح دریا دیده می شود. گونه فراوانی نیست و در استان های كرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، سمنان، گلستان، تهران، قزوین، اصفهان، مرکزی، کردستان، لرستان و خوزستان دیده می شود.

ساکن مناطق خشک و نیمه بیابانی با پوشش گیاهی است که در آن غذا و خوابگاه مناسب موجود باشد. در ایران از نواحی خشک و نیمه خشک در جنوب غربی تا جنوب و تا ارتفاع 1100 متری گزارش شده است. در غارهای خشک، تونل های زیرزمینی، مساجد، سرداب ها و ساختمان های قدیمی می خوابد. از استان های ایلام، فارس، لرستان، کرمانشاه، بوشهر، خوزستان و هرمزگان گزارش شده است. به نظر می رسد نزدیک واحه ها فراوان تر باشد. در اغلب موارد دسترسی به خوابگاه ها و زیستگاه های مناسب آن برای انسان امکان پذیر نیست. اندازه کلنی ها از چند تا چند صد فرد تغییر می کند. در ایران معمولا به تعداد کم و تراکم پایین یافت می شود.

گونه ای بیابانی است که برای زندگی در شرایط خشک سازش یافته است. در ایران از نواحی خشک و نیمه خشک در منطقه ساحلی خلیج فارس تا ارتفاع 1100 متری گزارش شده است. در بخش هایی از ایران در گندم زارها و زمین های کشاورزی مشابه یافت می شود. در غارها، حفره های کم عمق و ساختمان های متروک می خوابد. در ایران از ایلام و لرستان در غرب در امتداد حاشیه جنوبی تا بلوچستان و زابل پراکنده است. چندان فراوان نیست اما از خفاش دم موشی کوچک بیشتر دیده می شود.

وابسته به بوته زارها و درختزارهای مدیترانه ای و نیمه مدیترانه ای است و از جنگل مخروط داران پرهیز می کند. گاهی در درختزارهای پهن برگ و پوشش های گیاهی کنار رودخانه ای نیز یافت می شود. خوابگاه های تابستانی آن در مکان های زیرزمینی طبیعی و مصنوعی همچون غارها و معادن متروک و گاهی زیر شیروانی خانه ها قرار دارد و برای زمستان خوابی اغلب به غارهای بزرگ با خرد اقلیم ثابت می رود. در ایران چندان
فراوان نیست و تاکنون از استان های خراسان رضوی، گلستان، کردستان، لرستان، همدان، آذربایجان غربی، چهارمحال و بختیاری، کرمانشاه، اصفهان، فارس و خوزستان گزارش شده است.

در مراتع، درختزارهای خزان دار معتدل، بوته زارها و درختزارهای مدیترانه ای و نیمه مدیترانه ای خوراک جویی می کند. گونه ای غارزی است و خوابگاه های تابستانی آن در زیستگاه های زیرزمینی طبیعی و مصنوعی گرم مانند غارها و قنات ها قرار دارد. در مناطق شمالی گستره پراکندگی اش از زیرشیروانی هم استفاده می کند. برای زمستان خوابی معمولا به غارهای بزرگ می رود. فاصله میان خوابگاه های تابستانی و زمستانی معمولا 20 تا 30 کیلومتر است. تا ارتفاع 3500 متر از سطح دریا گزارش شده است. در ایران نسبتا فراوان است و تاکنون از استان های خراسان رضوی، خراسان شمالی، مازندران، گیلان، قزوین، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کرمانشاه، کردستان، لرستان، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، فارس، کرمان، مرکزی، زنجان
و بوشهر گزارش شده است.

نزدیک به سطح زمین و در حاشیه درختزارهای پهن برگ خزا ندار، پوشش های گیاهی کناررودخانه ای و بوته زارهای مدیترانه و شبه مدیترانه ای خوراک جویی می کند. خوابگاه های تابستانی (کلنی های زادآور) آن را در بخش جنوبی گستره پراکندگی اش در مکان های زیرزمینی طبیعی و مصنوعی و در بخش شمالی (مثلا در گیلان) در ساختمان ها و زیرشیروانی ها می توان یافت. زمستان را در زیرزمین ها، غارهای کوچک و تونل ها می خوابد. از سطح دریا تا ارتفاع 2 هزار متری و در ایران تا ارتفاع 2600 متری مشاهده می شود. چندان فراوان نیست و تاکنون از استان های خراسان رضوی، مازندران، گیلان، تهران، اردبیل، آذربایجان غربی، کرمانشاه، مرکزی، زنجان، چهارمحال و بختیاری، ایلام، لرستان، فارس و هرمزگان گزارش شده است.

در مناطق معتدل تا نیمه بیابانی و گاه زیستگاه های مرطوب یافت می شود و گاه زیستگاه های صخره ای را ترجیح می دهد. در غارها، شکاف صخره های مشرف به دریا، معادن روباز، سقف خانه ها، پل ها، منبع های آب و ساختمان های بلند می خوابد. از سطح دریا تا ارتفاع 3100 متری گزارش شده است. به علت غیرقابل دسترس بودن خوابگاه و دشواری بررسی این گونه اطلاع چندانی از فراوانی آن وجود ندارد. در ایران از استان های خوزستان، فارس، بوشهر، هرمزگان، کرمان، خراسان رضوی، خراسان شمالی، مازندران، گلستان، اردبیل، کرمانشاه، لرستان، قزوین و تهران گزارش شده است.

در ارتفاع متوسط تا زیاد در جنگل های معتدل مرطوب جنگل های خشک مخروط داران، استپ های خشک و مناطق نیمه بیابانی زندگی می کند. در غارها، تونل ها، شکاف ها، ساختمان های قدیمی و بناهای تاریخی، معادن متروک و سوراخ درختان می خوابد و ممکن است زیر پوست درخت نیز یافت شود. تا ارتفاع 2500 متر از سطح دریا گزارش شده است. در ایران کمیاب است و تاکنون به تعداد کم تنها از استان های خراسان رضوی، مرکزی، تهران، سمنان و لرستان گزارش شده است.

ساکن مناطق ساحلی، بوته زارهای نوع مدیترانه ای، جنگل های بلوط زاگرس و دامنه های صخره ای کوهستانی است. احتمالا در اصل خفاشی شکاف زی است. در شکاف های دیوار و سقف ویرانه های باستانی، زیر پل ها و احتمالا شکاف های باریک دیواره های سنگی می خوابد. بر فراز مناطق باز و همچنین اطراف چراغ های تیر برق، در امتداد صخره ها و پوشش گیاهی خوراک جویی می کند. از هم سطح دریا تا ارتفاع 1850 متری گزارش شده است. در ایران چندان فراوان نیست و تاکنون از استان های کرمانشاه، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، فارس و کرمان گزارش شده است.

معمولا بر فراز آبگیرها و مناطق باز و به ندرت جنگل ها شکار می کند. در زیستگاه های گوناگونی نظیر مناطق مسکونی، زمین های کشاورزی، علفزارها، جنگل های کناررودخانه ای، کوهستان ها، دشت ها و مناطق نیمه بیابانی و اغلب نزدیک آب یا تالاب ها یافت می شود. خوابگاه تابستانی آن معمولا در خانه ها و ساختمان های دیگر و به ندرت در سوراخ درختان و شکاف سنگ ها تشکیل می شود. زمستان ها در شکاف میان سنگ ها و درز ساختمان های بلند و گاهی در زیرزمین ها می خوابد. از سطح دریا تا ارتفاع 3400 متری گزارش شده است. گونه ای شمالی است و ایران جنوبی ترین حد گستره پراکندگی آن است. در ایران بسیار کمیاب است و تاکنون تنها هفت بار و از استان های خراسان شمالی، گلستان، قزوین، لرستان، چهارمحال و بختیاری و قم
گزارش شده است.

تمایل شدید به همزیستی با انسان دارد و در نواحی شهری و مسکونی فراوان است. علاقه زیادی به بررسی نواحی جدید نشان می دهد. با حوضه های جلگه ای نسبتا گرم و نواحی کوهستانی کم ارتفاع همبسته است. بر فراز زیستگاه های گوناگون همچون زمین های کشاورزی و اطراف چراغ های تیر برق خوراک جویی می کند. خوابگاه های تابستانی اش در خانه ها و خوابگاه های زمستانی اش در شکاف سنگ ها و زیرزمین هاست. در عرض های جنوبی تر یافت می شود و تا ارتفاع 2000 هزار متر از سطح دریا مشاهده شده است. احتمالا فراوان ترین خفاش ایران است و وسیع ترین پراکندگی را دارد. تاکنون از استان های گیلان، مازندران، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کرمانشاه، لرستان، کهکیلویه و بویراحمد، ایلام، تهران، زنجان، اصفهان، فارس، بوشهر، هرمزگان، خوزستان، کرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و خراسان جنوبی گزارش شده است. با این حال در نیمه جنوبی کشور فراوان تر است.

در زیستگاه های گوناگونی همچون درختزارهای باز و حاشیه درختزارها، تالاب ها، بوته زارهای مدیترانه ای، مناطق نیمه بیابانی، مزارع کشاورزی، باغ های روستایی و مناطق شهری خوراک جویی می کند. تابستان ها عمدتا در ساختمان ها و درختان می خوابد. زمستان ها درون درز دیوارها، شکاف سنگ ها و غارها و احتمالا سوراخ درختان می خوابد. تا ارتفاع 2 هزار متر از سطح دریا رکورد شده است. در ایران بسیار فراوان است و تاکنون از استان های خراسان رضوی، خراسان شمالی، گلستان، مازندران، گیلان، اردبیل، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، زنجان، کرمانشاه، لرستان، ایلام، کهکیلویه و بویر احمد، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، فارس، هرمزگان، کرمان و یزد گزارش شده است.

در بوته زارها و علفزارها، ازجمله مزارع و باغ ها خوراک جویی می کند. زایشگاه هایش معمولا در زیستگاه های زیرزمینی همچون غارها و معدن ها تشکیل و به ندرت در بناهای تاریخی یافت می شود. زمستان ها در غارهایی با دمای نسبتا ثابت 6 تا 12 درجه سانتیگراد به خواب می رود. در ایران تا ارتفاع 2358 متر از سطح دریا مشاهده شده است. جمعیت آن در نیم قرن گذشته افت شدیدی را تجربه کرده و ظاهرا این روند همچنان ادامه دارد. در ایران در گستره پراکندگی اش در شمال و غرب کشور گونه ای نسبتا فراوان است و تاکنون از استان های خراسان رضوی، گلستان، مازندران، گیلان، اردبیل، آذربایجان غربی، تهران، قزوین، سمنان، مرکزی، زنجان، کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، فارس، کرمان، هرمزگان و خوزستان گزارش شده است.

در انواع زیستگاه های طبیعی و مصنوعی باز و نیمه باز ازجمله در حاشیه مناطق مسکونی خوراک جویی می کند. یک گونه کلنی ساز است که در تمام طول سال منحصرا در غارها و معادن می خوابد و اغلب کلنی هایی با چند هزار فرد تشکیل می دهد. غارهای بزرگ و گرم را ترجیح می دهد. برای زمستان خوابی به زیستگاه های زیرزمینی با خرد اقلیم ثابت می رود. در ایران تا ارتفاع 2600 متر از سطح دریا مشاهده شده است. در ایران خفاشی فراوان است و در شمال و غرب کشور پراکندگی گسترد های دارد. تاکنون از استان های خراسان رضوی، گلستان، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، زنجان، مرکزی، همدان، ایلام، کرمانشاه، کردستان، لرستان، چهارمحال و بختیاری،کهکیلویه و بویر احمد، فارس و بوشهر گزارش شده است.

در اكثر زیستگاه های ایران، از جنگل های حرا تا مناطق کوهستانی، بیابانی، جنگل های هیرکانی و نزدیك مناطق مسكونی یافت می شود. به جز باتلاق ها و ریگ زارهای مناطق بیابانی در اکثر مناطق ایران پراکندگی دارد. یکی از فراوان ترین گوشتخواران ایران است و در اطراف روستاها و حاشیه شهرها فراوان تر از سایر مناطق است.

در اكثر زیستگاه های ایران از جنگل های انبوه تا مناطق بیابانی یافت می شود. با اینکه پراکندگی وسیعی در ایران دارد اما به نسبت كمیاب است. در مناطق غربی و شمال غربی ایران فراوان تر است.

تقریباً در همه زیستگاه ها به جز جنگل های بسیار انبوه و مناطق کاملا بیابانی یافت می شود. در اكثر مناطق ایران و حتی داخل مزارع كشاورزی و شهرها پراکندگی دارد و به نسبت فراوان است.

در زیستگاه های بیابانی، استپی و حتی درختزا رهای کوهستانی زندگی می کند. در اکثر مناطق مرکزی، برخی از مناطق غربی، جنوب شرقی و شمال شرقی پراکندگی دارد. در مناطق بیابانی مرکز ایران فراوان تر است و در سال های اخیر در استان های سمنان، یزد و اصفهان بیشتر دیده شده است.

در انواع زيستگاه هاي جنگلي، کوهستاني، استپي، بياباني، تپه ماهوري و حتی نزديک مناطق مسکوني زندگی می کند. در تمام استان های کشور، به جز استان هاي شمالی کشور یافت می شود.

در زیستگاه های کوهستانی و جنگلی زندگی می کند و در مناطق شمالی، شمال غربی و غربی ایران منطبق بر رشته کوه های البرز و زاگرس با فراوانی کم حضور دارد.

در نیزارهای انبوه، بیش ههای ساوانا مانند، جنگل های کنار رودخانه ای (در خوزستان) و دشت های ساحلی و همچنین جنگل های بلوط و پسته و بادام رشته کوه زاگرس زندگی می کرد. تا قرن هیجدهم بسیار فراوان بود. در گذشته های بسیار دور پراکندگی گسترده ای در ایران داشت و در بخش وسیعی از کشور در سرتاسر نیمه غربی یافت می شد، در حالی که از شمال تا تهران و دامنه های جنوبی البرز و از جنوب شرقی تا ساحل مکران انتشار یافته بود. اما در دو قرن گذشته شیر به استان های خوزستان، فارس و بوشهر در جنوب غربی کشور محدود شد.

به دليل قابليت سازگاری بالا، در انواع زيستگاه های کوهستانی، استپی، جنگلی و کوه های خشک مناطق بيابانی اکثر مناطق ایران، از ارتفاع 200 تا 4000 متر بالاتر از سطح دریا زندگی می کند. با استفاده از دوربین های تله ای، اطلاعات بیشتری از حضور پلنگ در سال های اخیر در زیستگاه های ناشناخته کشور(پناهگاه حیا ت وحش نایبندان طبس و بشاگرد در استان هرمزگان) به دست آمده است. اگرچه پلنگ پراکندگی وسیعی در ایران دارد، اما از فراوانی 1/87 پلنگ / پایینی برخوردار است. در پژوهشی در پارک ملی بمو، 6 فرد پلنگ و تراکمی در حدود در 100 کیلومتر مربع تخمین زده شده است.