لیرهایی که طی دهه های اخیر بویژه پس از انقلاب اسلامی در اطراف شهرهایی همچون اندیمشک ودزفول از طرف ایلات لرستان ساخته شده اند ، عموما̋ به منظور اراضی صورت گرفته است. به هر حال از آنجایی که لیرها حدود ۶ ماه (اوایل فروردین ماه تا اوایل مهرماه) به علت کوچ ییلاقی عشایر، متروک می مانند.لذا ، از جهت مصالح عمدتا̋ به مواد موجود در محل اکتفا گردیده و از بکار بردن مصالح هزینه بر ، در ساخت آنها حتی الامکان پرهیز می شود.این موضوع ونیز تزلزل وضعیت اسکان عشایر در محل احداث لیرها از عواملی است که لیرها در مقایسه با مساکن روستایی از جهت تأمین نور، هوا ، تمهیدات بهداشتی و رفاهی و تزئینات وضعیت مناسبی ندارند. علاوه بر متروک ماندن لیرها در طول مدت کوچ بهاره ، دیگر عوامل مهم ایجاد وضعیت نامطلوب لیرها عبارتند از :
■ تخریب و انهدام لیرها بوسیله کشاورزان نواحی مجاور مراتع به انگیزه تصرف و تصاحب مراتع آنها کشاورزان با بهره گیری از نبود عشایر در قشلاق به علت کوچ بهاره کوشش می کنند که با ایجاد آتش سوزی های عمدی و غیره آنها را در تنگنا قرار داده تا سرانجام از ادامه کوچروی باز ایستند.
■ هزینه سنگین حمل و نقل مصالح مرغوب مورد نیاز
■ نبود راههای شوسه ( جاده ایی که خاکی است) مناسب برای رفت وآمد وسائل نقلیه به ویژه کامیون ها
به هر حال در شرایط کنونی ، بسیاری از قرارگاههای زمستانی (زَمگه ، وارگِه و جاوِرگا) عشایر را مجوعه ای مرکب از چادر و لیر تشکیل می دهد.
منبع: ثبت میراث معنوی/ واحد کارآموزی/ زینب حاجری
