اطلس پستانداران غرب کشور (لرستان) – بخش دوم

صدای برخی از پستانداران در دسترس نبود، که بارگذاری نموده شود.

فایل اصلی اطلس پستانداران ایران در انتهای برگه است، لطفا به پایین برگه دقت نمایید.

در زيستگاه های آبی مانند رودخانه ها، تالاب ها و درياچه ها زندگی می کند و در استان های شمالی و غربی کشور حضور دارد.

در زیستگاه های جنگلی، کوهستانی، بیشه زارها، استپ های نیمه خشک و همچنین زمین ها و باغات کشاورزی زيست می کند و به نسبت کمیاب است.

در زیستگاه های جنگلی و كوهستانی یافت می شود. در اكثر مناطق كوهستانی رشته كوه های البرز و زاگرس و همچنین جنگل های خزر و ارسباران پراکندگی دارد و نسبتا كمیاب است.

به غیر از مناطق کاملا بیابانی و خشک در اکثر زیستگاه های ایران، حتی در جنگل های حرا با فراوانی بالایی زندگی می کند. مناطق پر آب و تالابی با پوشش گیاهی بلند، به ویژه نیزارها را ترجیح می دهد. در مناطق خشک تر در لابه لای گیاهان بلند نظیر گز ساكن می شود.

در انواعی از زیستگاه های نیمه بیابانی، استپی، بوته زارها و درختزارها زندگی کرده و دشت ها و تپه ماهورهای پوشیده از درمنه را ترجیح می دهد. در گذشته در اكثر مناطق دشتی ایران یافت می شد ولی امروزه به دلیل شكار بی رویه و تخریب زیستگاه ها، نسل این گونه تقریباً در مناطقی که حفاظت شده نیستند نابود شده است. در حال حاضر شمار آهوان ایران کمتر از 20 هزار فرد برآورد می شود.

در اكثر مناطق كوهستانی و صخره ای ایران پراكندگی دارد. امروزه به دلیل تخریب زیستگاه، شكار بی رویه و تله گذاری در برخی از مناطق ایران مانند بیستون در كرمانشاه كاملاً از بین رفته و در سایر زیستگاه ها جمعیت آن رو به كاهش است. در حال حاضر جمعیتی کمتر از 50 هزار فرد برای اين گونه در سراسر كشور برآورد مي شود.

در مناطق كوهستانی و تپه ماهوري شمال غرب تا رشته کوه های زاگرس و جنوب ایران پراكندگی دارد. به دلیل تخریب زیستگاه، شكار بی رویه، تله گذاری و نيز از بين رفتن و اشغال مسیرهای مهاجرت، نسل اين جانور در بسياري از مناطق در حال كاهش و یا نابود شده است. در حال حاضر بیشترین جمعیت قوچ و میش ارمنی در جزیره کبودان در دریاچه ارومیه و مناطق حفاظت شده انگوران، بیجار و هفتاد قله مشاهده می شود.

وابسته به جنگل های بلوط زاگرس است ولی به ندرت در باغ های گردو در حاشیه این جنگل ها ساکن می شود. در غرب رشته کوه های زاگرس از آذربایجان غربی تا فارس پراکندگی دارد. سنجاب ایرانی معمولا درختان بلند و کهنسال بلوط را به درختان کوتاه و پر شاخ و برگ ترجیح می دهد. در مناطق حفاظت شده به نسبت فراوان است.

بر خلاف سایر دوپاها که در دشت ها مشاهده می شوند، در زیستگاه های استپی و سنگلاخی با پوشش گیاهی تنک، در مناطق کوهستانی رشته کو ههای البرز و زاگرس تا ارتفاع 2500 متر بالاتر از سطح دریا زندگی می کند. بیشتر در زمین های شیبدار و نزدیک تپه ها و به ندرت در اراضی کشاورزی مشاهده می شود. تاکنون از استان های آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان، همدان، کرمانشاه، کردستان، لرستان، چهارمحال و بختیاری،
اصفهان، قزوین و خراسان رضوی گزارش شده است. احتمالا پراکندگی گسترده تری در مناطق کوهستانی شمال شرقی و البرز دارد.

کوهستان های مرتفع و صخره های متلاشی شده واقع در مناطق بیابانی و استپی زیستگاه این گونه است. از مناطق مرطوب دوری می کند. تاکنون حضور این گونه از رشته کوه زاگرس در استان های کردستان، ایلام، لرستان، فارس، غرب اصفهان، شمال خوزستان، کرمان و هرمزگان گزارش شده است. از فراوانی به نسبت مناسبی برخوردار است.

بعضی جمعیت ها آبزی هستند و در اطراف رودخانه ها، نهرها و تالاب هایی که دارای پوشش گیاهی متراکم هستند زندگی می کنند. بعضی جمعیت ها نیز خشکزی هستند و در چمن زا رها و اراضی کشاورزی مشاهده می شوند. تاکنون از استان های تهران، مازندران، گیلان، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، زنجان، کردستان، کرمانشاه، لرستان، همدان، مرکزی و اصفهان گزارش شده است.

استپ ها، علفزارهای مناطق کوهستانی، باغ ها و اراضی کشاورزی زیستگاه این گونه است و در استان های آذربایجان شرقی، اردبیل، اصفهان، فارس، چهارمحال و بختیاری، لرستان، کردستان، کرمانشاه، قزوین، تهران، مازندران و خراسان شمالی پراکندگی دارد.

در مناطق مختلفی مانند نواحی کوهستانی و صخره ای، علفزا رها، زمین های زراعی و با غ های میوه واقع در زیستگاه های جنگلی، استپی، نیمه بیابانی و گاهی در مناطق مسکونی زندگی می کند. در ایران حضور این گونه به غیر از مناطق بیابانی و سواحل خلیج فارس و دریای عمان از اکثر مناطق گزارش شده است.

زیستگاه این گونه درختزا رهای واقع در جنگل های زاگرس است و تاکنون از شهرستان کنگاور در استان کرمانشاه و روستای غلامان در استان لرستان گزارش شده است. از فراوانی این گونه در کشور اطلاعاتی در دست نیست.

در بوته زارها، درختزارها و باغ های مناطق کوهستانی استان های آذربایجان غربی، کرمانشاه، ایلام، لرستان، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد، اصفهان، فارس، سمنان، مازندران، خراسان رضوی و خراسان شمالی با فراوانی مناسب یافت می شود.

موش خانگی تقریباً در همه نقاط ایران به استثناء قسمت های کاملا خشک و نامناسب برای زندگی، مانند دشت کویر و کویر لوت، وجود دارد.

موش مقدونی در انواع مختلفی از زیستگاه ها مانند اراضی کشاورزی، با غ های میوه، بوته زارها و حاشیه رودخانه ها زندگی می کند. بر خلاف موش خانگی از مناطق مسکونی دوری می کند. تا ارتفاع 800 متر از سطح دریا دیده می شود. از استان های آذربایجان غربی، کرمانشاه، لرستان و قزوین گزارش شده و گونه ای فراوان است.

سنجابک دم موشی زاگرسی برای اولین بار در دنیا، در چهار کیلومتری غرب بانه در استان کردستان شناسایی و به عنوان یک گونه جدید معرفی شد. مناطق کوهستانی مرتفع (1800 تا 2800) با درختزارهای تنک زیستگاه این گونه است. در حال حاضر در استان های کردستان، لرستان و آذربایجان غربی پراکندگی دارد. این گونه به
شدت کمیاب است و کمتر از 10 نمونه از این گونه موجود است.

در زیستگاه های جنگلی، کوهستانی، استپی و بیابانی زندگی می کند. تشی به غیر از مناطق شمال غربی و بیابان های کاملا خشک در اکثر مناطق کشور با فراوانی به نسبت بالایی دیده می شود.

در بوته زارها و علفزارهای اكثر مناطق كوهستانی استان های خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، مازندران، گلستان، اصفهان، سمنان، تهران، فارس، یزد، کرمان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، مرکزی، همدان، چهارمحال و بختیاری، لرستان، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی وجود دارد. در ارتفاع بالاتر از 3000 متر نیز دیده می شود. گون های فراوان است اما نوسانات شدید جمعیتی دارد.

در اكثر زیستگاه ها و در مواردی در مناطق کشاورزی زندگی می کند. به غیر از مناطق شمال شرقی در اکثر مناطق ایران پراکندگی دارد و فراوان است. در سال های اخیر به علت كاهش طعمه خواران طبیعی، جمعیت این گونه رو به افزایش بوده و در برخی مناطق به صورت آفت درآمده است. تنها در بخش هایی از غرب ایران به دلیل شكار تفریحی و بهره برداری خوراكی، جمعیت این گونه به شدت کاهش یافته است.